« کابل برق فشار ضعیف »

• مقدمه :

کابل ‌های برق فشار ضعیف ( LV ) بخش حیاتی هر سیستم توزیع الکتریکی هستند. این کابل‌ ها وظیفه انتقال برق از ترانسفورماتورهای توزیع به مصرف‌کنندگان نهایی مانند خانه‌ها، ساختمان ‌های تجاری و صنعتی را بر عهده دارند. ولتاژ نامی کابل‌ های فشار ضعیف معمولاً تا ۱۰۰۰ ولت ( AC ) و ۱۵۰۰ ولت ( DC ) است. در این مقاله به بررسی جامع کابل ‌های برق فشار ضعیف، انواع، مزایا، معایب و کاربردهای آنها می‌پردازیم.

• انواع کابل برق فشار ضعیف :

کابل ‌های برق فشار ضعیف بر اساس نوع هادی، عایق، زره و کاربرد به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند :

1. بر اساس نوع هادی :

کابل‌ های مسی : رسانایی الکتریکی بالایی دارند، انعطاف‌پذیر هستند و در برابر خوردگی مقاوم‌ترند. کابل‌ هایی با هادی مسی که دارای رسانایی بالا و انعطاف‌پذیری بیشتری هستند. بیشتر برای کاربردهای عمومی استفاده می‌شوند.

کابل‌ های آلومینیومی : وزن سبک‌تری دارند، قیمت پایین ‌تری دارند اما رسانایی الکتریکی کمتری نسبت به مس دارند. این کابل‌ ها به دلیل وزن سبک‌تر و قیمت کمتر، در مواردی که هزینه یا وزن کابل مهم است، کاربرد دارند.

2. بر اساس نوع عایق :

پلی وینیل کلراید ( PVC ) : عایق رایج و ارزان قیمت با خواص الکتریکی و مکانیکی خوب. کابل ‌هایی با عایق PVC که معمولاً برای نصب دفنی استفاده می‌شوند. از آنجا که عایق PVC نسبت به مواد دیگر ارزان‌تر و در دسترس‌تر است، این کابل ‌ها محبوبیت زیادی دارند.

پلی اتیلن کراس لینک شده ( XLPE ) : عایق با مقاومت حرارتی و الکتریکی بالاتر نسبت به PVC، مناسب برای کاربردهای با دمای بالا و جریان‌های زیاد. این کابل‌ ها دارای عایق پلی‌اتیلن کراس‌لینک شده هستند که مقاومت حرارتی و الکتریکی بالاتری دارند، بنابراین برای شرایط دمایی بالا مناسب هستند.

لاستیک اتیلن پروپیلن ( EPR ) : عایق انعطاف‌پذیر با مقاومت بالا در برابر آب و رطوبت، مناسب برای محیط‌های مرطوب.

3. بر اساس نوع زره :

کابل‌ های بدون زره : برای کاربرد های عمومی و دفن مستقیم در زمین.

کابل‌ های زره دار : دارای یک لایه زره فلزی ( معمولاً فولاد ) برای محافظت مکانیکی بیشتر در برابر ضربه و آسیب. این کابل ‌ها دارای یک لایه زره برای محافظت در برابر آسیب‌های مکانیکی هستند و معمولاً برای نصب دفنی یا در محیط‌های با خطر ضربه سنگین استفاده می‌شوند.

4. بر اساس کاربرد :

کابل ‌های NYY : کابل ‌های قدرت با عایق PVC و روکش PVC، مناسب برای کاربرد های عمومی و دفن مستقیم.

کابل ‌های NAYY : مشابه کابل ‌های NYY با هادی آلومینیومی.

کابل ‌های NYM : کابل‌ های نصب ثابت در ساختمان‌ها با عایق PVC و روکش PVC.

کابل ‌های انعطاف‌پذیر : برای اتصال وسایل برقی قابل حمل و تجهیزات متحرک.

کابل‌ های کنترل : برای انتقال سیگنال‌های کنترلی در سیستم‌های اتوماسیون صنعتی. این نوع کابل‌ها برای انتقال سیگنال‌های کنترلی در سیستم‌های صنعتی و کنترل اتوماتیک طراحی شده‌اند.

• مزایای کابل برق فشار ضعیف :

ایمنی بالا : عایق مناسب از برق گرفتگی و اتصال کوتاه جلوگیری می‌کند.

انعطاف‌پذیری : نصب و راه‌اندازی آسان در مسیرهای مختلف.

مقاومت در برابر عوامل محیطی : مقاومت در برابر رطوبت، اشعه UV، مواد شیمیایی و ضربات مکانیکی.

تنوع در انواع : انتخاب کابل مناسب بر اساس نیازهای مختلف.

طول عمر بالا : در صورت نصب و نگهداری صحیح.

• معایب کابل برق فشار ضعیف :

هزینه : قیمت کابل‌ های مسی بالا است.

افت ولتاژ : در مسافت‌ های طولانی افت ولتاژ رخ می‌دهد.

محدودیت در انتقال جریان : ظرفیت انتقال جریان کابل‌ های فشار ضعیف محدود است.

آسیب ‌پذیری : در برابر شرایط نامناسب محیطی و اضافه بار.

• روش‌ های اجرای کابل برق فشار ضعیف :

اجرای کابل ‌های برق فشار ضعیف ( LV ) یکی از مراحل اساسی در طراحی و ساخت شبکه‌های توزیع برق است. این کابل‌ ها برای انتقال توان از ایستگاه‌ های تبدیل ولتاژ به مصرف‌ کنندگان نهایی، مانند منازل، کسب و کارها و صنایع، استفاده می‌شوند. در اینجا به بررسی روش‌های اجرای کابل ‌های فشار ضعیف و انواع مختلف آن‌ها می‌پردازیم.

1. نصب دفنی ( Underground Installation ) :

این روش شامل دفن کابل ‌ها در زمین است تا از آسیب‌های محیطی و فیزیکی محافظت شوند. کابل ‌ها معمولاً در کانال‌ های عایق و به عمق مناسب دفن می‌شوند.

مزایا :

– محافظت در برابر انواع آسیب‌ها ( آب، تخریب )

– کاهش خطرات ناشی از برق گرفتگی و آتش‌سوزی

– افزایش ایمنی بصری

معایب :

– هزینه بالا برای حفاری و نصب

– مشکلات احتمالی در دسترسی به کابل‌ ها برای تعمیرات

2. نصب هوایی ( Aerial Installation ) :

در این روش، کابل ‌ها بر روی تیر های برق نصب می‌شوند. معمولاً از کابل‌ های زره‌دار یا با عایق مناسب استفاده می‌شود.

مزایا :

-نصب سریع و آسان

-هزینه پایین‌تر نسبت به نصب دفنی

-امکان دسترسی آسان برای تعمیرات

معایب :

– آسیب‌پذیری بیشتر در برابر شرایط جوی ( باد، برف)

– دیده شدن کابل ‌ها که ممکن است برای زیبایی منظر نامطلوب باشد.

3. نصب در دیوارها و سطوح ( Surface Mountin ) :

کابل‌ ها به صورت ثابت بر روی دیوارها یا سطوح دیگر نصب می‌شوند و با روکش‌های محافظ پوشانده می‌شوند.

مزایا :

– دسترسی آسان برای نظارت و تعمیرات

– قابل استفاده برای نصب در ساختمان‌ها و مکان‌های داخلی

معایب :

– آسیب‌پذیری در برابر ضربه و تخریب

– امکان افت بصری در طراحی داخلی

4. نصب در داکت‌ها ( Duct Installation ) :

کابل ‌ها در داکت‌های مخصوص، که معمولاً از مواد غیرمغناطیسی ساخته شده‌اند، قرار می‌گیرند.

مزایا :

– حفاظت از کابل‌ ها در برابر آسیب‌های مکانیکی

– آسان‌تر شدن فرآیند اضافه کردن یا تعویض کابل‌ ها

معایب :

– هزینه نصب و نگهداری بالاتر

– نیاز به فضای اضافی برای نصب داکت‌ها

• نتیجه‌گیری در ارتباط با کابل برق فشار ضعیف :

انتخاب روش و نوع کابل برق فشار ضعیف به شرایط محیطی، نیازهای مصرف‌کننده و هزینه‌ها بستگی دارد. هر کدام از روش‌های نصب و انواع کابل ‌ها دارای مزایا و معایبی هستند که باید با دقت بررسی و انتخاب شوند. تطابق با استانداردهای ایمنی و کیفیت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.