بررسی انواع تجهیزات برق فشارضعیف و کاربردهای آن‌ها

• فهرست عناوین:

1. مقدمه
2. تعریف برق فشار ضعیف
3. انواع تجهیزات برق فشار ضعیف
4. کاربردهای تجهیزات برق فشار ضعیف
5. دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های شرکت توانیر
6. تولیدکنندگان معتبر تجهیزات برق فشار ضعیف
7. استانداردها و ایمنی
8. نصب و نگهداری تجهیزات
9. مشکلات رایج و راه‌حل‌ها
10. منابع معتبر
11. پرسش و پاسخ

1. مقدمه:

تجهیزات برق فشار ضعیف به عنوان یکی از اجزای حیاتی شبکه‌های توزیع برق، نقش مهمی در تأمین انرژی الکتریکی ایفا می‌کنند. این تجهیزات شامل انواع کابل‌ها، اتصالات، مقره‌ها و یراق‌آلات هستند که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. در این مقاله، به بررسی انواع تجهیزات برق فشارضعیف و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم و دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های شرکت‌های توزیع برق و شرکت توانیر را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

2. تعریف برق فشار ضعیف:

برق فشارضعیف به سیستم‌هایی اطلاق می‌شود که ولتاژ آن‌ها معمولاً کمتر از ۱۰۰۰ ولت AC و ۱۵۰۰ ولت DC است. این سیستم‌ها در شبکه‌های توزیع برق برای انتقال انرژی به مصرف‌کنندگان استفاده می‌شوند. برق فشارضعیف معمولاً در مناطق شهری و صنعتی برای تأمین انرژی به کار می‌رود و شامل تجهیزات مختلفی است که باید به دقت انتخاب و نصب شوند.

3. انواع تجهیزات برق فشار ضعیف:

• • کابل‌ها:

کابل‌ها به عنوان اصلی‌ترین وسیله برای انتقال برق در شبکه‌های توزیع استفاده می‌شوند. انواع مختلفی از کابل‌ها وجود دارد که شامل:

کابل‌های مسی: دارای رسانایی بالا و مقاومت کم، این نوع کابل‌ها به دلیل ویژگی‌های الکتریکی و مکانیکی مناسب، در بسیاری از کاربردها استفاده می‌شوند.

کابل‌های آلومینیومی: سبک‌تر و اقتصادی‌تر، اما با رسانایی کمتر نسبت به مس. این نوع کابل‌ها به دلیل هزینه پایین‌تر و وزن سبک‌تر، در پروژه‌های بزرگ‌تر و شبکه‌های توزیع برق مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کابل‌های عایق‌دار: این کابل‌ها برای جلوگیری از نشت برق و ایمنی بیشتر در محیط‌های مرطوب و خطرناک طراحی شده‌اند.

• مقره‌ها:

مقره‌ها برای عایق‌سازی و جلوگیری از نشت برق به زمین استفاده می‌شوند. این تجهیزات معمولاً از مواد عایق نظیر سرامیک، پلیمر و کامپوزیت ساخته می‌شوند. انواع مقره‌ها شامل:

مقره‌های سرامیکی: مقاوم در برابر شرایط جوی و حرارتی.

مقره‌های پلیمر: سبک‌تر و با قابلیت عایق‌سازی بالا، مناسب برای استفاده در مناطق با رطوبت بالا.

مقره‌های کامپوزیت: ترکیبی از مزایای سرامیک و پلیمر، با عمر طولانی و مقاومت بالا.

• اتصالات:

اتصالات شامل کلمپ‌ها، کانکتورها و سرکابل‌ها هستند که برای اتصال کابل‌ها به یکدیگر یا به تجهیزات دیگر استفاده می‌شوند. این اتصالات باید از کیفیت بالایی برخوردار باشند تا از نشت برق جلوگیری کنند. برخی از انواع اتصالات عبارتند از:

کلمپ‌های فشارقوی: برای اتصال کابل‌ها به یکدیگر در شرایط بار بالا.

کانکتورهای عایق‌دار: برای اتصال کابل‌ها در محیط‌های مرطوب و خطرناک.

سرکابل‌ها: برای حفاظت از انتهای کابل‌ها و جلوگیری از نشت برق.

• یراق‌آلات:

یراق‌آلات شامل ابزارهایی هستند که برای نصب و نگهداری تجهیزات برق فشار ضعیف به کار می‌روند. این ابزارها شامل بست‌ها، پایه‌های بتونی و تجهیزات نصب می‌باشند. یراق‌آلات باید از مواد مقاوم و با کیفیت تولید شوند تا در برابر شرایط جوی و فشارهای مکانیکی مقاومت کنند.

4. کاربردهای تجهیزات برق فشار ضعیف:

تجهیزات برق فشار ضعیف در زمینه‌های مختلفی کاربرد دارند:

تأمین برق برای صنایع و کارخانجات: این تجهیزات به عنوان زیرساخت اصلی برای تأمین انرژی در صنایع مختلف عمل می‌کنند.

تأمین برق برای ساختمان‌های مسکونی و تجاری: استفاده از تجهیزات برق فشارضعیف در ساختمان‌ها به تأمین انرژی الکتریکی برای روشنایی، گرمایش و سیستم‌های تهویه کمک می‌کند.

استفاده در شبکه‌های توزیع انرژی: تجهیزات برق فشارضعیف در شبکه‌های توزیع انرژی به منظور انتقال برق از ایستگاه‌های توزیع به مصرف‌کنندگان نهایی استفاده می‌شوند.

5. دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های شرکت توانیر:

شرکت توانیر به عنوان نهاد اصلی در حوزه برق در ایران، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌هایی را برای نصب و نگهداری تجهیزات برق فشار ضعیف منتشر کرده است. این دستورالعمل‌ها شامل:

استانداردهای ایمنی: رعایت نکات ایمنی در نصب و راه‌اندازی تجهیزات، از جمله استفاده از تجهیزات حفاظت فردی و رعایت فاصله‌های ایمنی.

روش‌های نصب: دستورالعمل‌های دقیق برای نصب تجهیزات مختلف، شامل مراحل نصب، تست و راه‌اندازی.

نگهداری و تعمیرات: راهنمایی برای نگهداری و تعمیر تجهیزات به منظور افزایش عمر مفید آن‌ها، شامل بررسی دوره‌ای و تعویض قطعات آسیب‌دیده.

6. تولیدکنندگان معتبر تجهیزات برق فشار ضعیف داخلی و خارجی:

در ایران و خارج از کشور، تولیدکنندگان معتبری وجود دارند که تجهیزات برق فشارضعیف را تولید می‌کنند. برخی از این تولیدکنندگان عبارتند از:

• تولیدکنندگان معتبر تجهیزات برق فشار ضعیف در ایران:

• • شرکت کابل متال:

شرکت کابل متال تولید کننده انواع کابل‌های فشار ضعیف، متوسط و قوی تا سطح ولتاژ ۶۶ کیلوولت است. آنها همچنین کابل‌های شیلددار، آرموردار، نسوز و ابزاردقیق را تولید می‌کنند. این شرکت با استفاده از تکنولوژی‌های نوین و استانداردهای بین‌المللی، محصولات با کیفیتی را به بازار عرضه کرده است.

https://metalcableco.com

• شرکت نگین پروژه پاسارگاد:

شرکت پاسارگاد از سال ۱۳۸۶ تولید یراق‌آلات شبکه هوایی برق را آغاز نمود و اکنون به عنوان یک تولید کننده معتبر در این حوزه شناخته شده است. این شرکت توانسته است تاییدیه توانیر را نیز اخذ کند.

https://nppasargad.com

• تولیدکنندگان معتبر تجهیزات برق فشار ضعیف در خارج از ایران:

• شرکت Siemens:

Siemens یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تجهیزات الکتریکی در جهان است که به تولید تجهیزات شبکه برق فشار ضعیف نیز می‌پردازد. این شرکت با ارائه محصولات با کیفیت و نوآوری در زمینه تکنولوژی‌های پایدار، نقش مهمی در تأمین انرژی ایفا می‌کند.

• شرکت Schneider Electric: 

Schneider Electric با بکارگیری نواوری‌های فناوری و رعایت استانداردهای ایمنی، توانسته است در زمینه تولید تجهیزات شبکه برق فشار ضعیف پیشرو باشد. این شرکت با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته، محصولات با کیفیت و متناسب با نیازهای صنعت را ارائه می‌دهد.

http://www.schneider-electric.com

تولید کنندگان تجهیزات شبکه برق فشار ضعیف، هر یک با بکارگیری تکنولوژی‌های نوین و استانداردهای بین‌المللی، نقش مهمی در تأمین و توزیع انرژی الکتریکی در سطح ملی و بین‌المللی دارند. در ایران، شرکت‌هایی همچون کابل متال و پاسارگاد با توجه به رشد شهرنشینی و افزایش تقاضا برای انرژی، توانسته‌اند نقش کلیدی در این صنعت ایفا کنند. در سطح جهانی، شرکت‌هایی مانند Siemens و Schneider Electric با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های پیشرفته، به تأمین نیازهای انرژی و توسعه صنعتی کمک شایانی می‌کنند.

7. استانداردها و ایمنی:

رعایت استانداردها در نصب و نگهداری تجهیزات برق فشارضعیف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این استانداردها شامل موارد زیر می‌شوند:

استانداردهای IEC: استانداردهای بین‌المللی برای تجهیزات الکتریکی.

استانداردهای ملی ایران: شامل دستورالعمل‌ها و الزامات خاص برای تجهیزات برق فشار ضعیف.

دستورالعمل‌های ایمنی از سوی شرکت توانیر: شامل نکات ایمنی در نصب و راه‌اندازی تجهیزات.

8. نصب و نگهداری تجهیزات:

نصب و نگهداری صحیح تجهیزات برق فشارضعیف می‌تواند به افزایش عمر مفید و کاهش خطرات ناشی از نشت برق کمک کند. مراحل نصب شامل:

• بررسی و انتخاب تجهیزات مناسب: انتخاب تجهیزات با کیفیت و مطابق با استانداردها.
• نصب صحیح کابل‌ها و اتصالات: رعایت نکات فنی در نصب کابل‌ها و اتصالات برای جلوگیری از نشت برق.
• بررسی و تست تجهیزات پس از نصب: انجام تست‌های لازم برای اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات.

9. مشکلات رایج و راه‌حل‌ها:

در استفاده از تجهیزات برق فشارضعیف، ممکن است با مشکلاتی مواجه شویم که شامل:

نشت برق: نیاز به بررسی و تعویض مقره‌ها. نشت برق می‌تواند به دلیل خرابی مقره‌ها یا اتصالات نامناسب باشد.

خرابی کابل‌ها: بررسی و تعویض کابل‌های آسیب‌دیده. کابل‌های آسیب‌دیده باید به سرعت تعویض شوند تا از خطرات ناشی از نشت برق جلوگیری شود.

مشکلات در اتصالات: اتصالات ضعیف می‌توانند منجر به افزایش دما و خرابی تجهیزات شوند. بررسی و تقویت اتصالات می‌تواند به کاهش این مشکلات کمک کند.

10. منابع معتبر:

برای اطلاعات بیشتر و دقیق‌تر در مورد تجهیزات برق فشار ضعیف، می‌توان به منابع زیر مراجعه کرد:

• کتاب ” تجهیزات برق فشار ضعیف ” نوشته دکتر احمدی.
• وب‌ سایت شرکت توانیر: https://tavanir.org.ir
• وب‌سایت IEEE برای مقالات علمی: http://www.ieee.org
• کتاب ” اصول برق و شبکه ” نوشته جان اسمیت
• راهنماهای نصب و استانداردهای صنعت برق
• وب‌سایت‌های تخصصی تجهیزات برق: https://electrical-engineering-portal.com