«انواع تابلوهای توزیع برق»

• مقدمه

تابلوهای توزیع برق یکی از اجزای کلیدی سیستم‌های توزیع و شبکه های برق هستند که وظیفه مدیریت و توزیع انرژی الکتریکی را در فضاهای مختلف به مصرف‌کنندگان بر عهده دارند. این تابلوها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که هر کدام دارای ویژگی‌ها ، مزایا و معایب خاص خود هستند. این تابلوها به دو دسته اصلی هوائی و زمینی تقسیم می‌شوند و از متریال‌های مختلفی مانند فلز و کامپوزیت ساخته می‌شوند. در این مقاله به بررسی تابلوهای برق مدل‌ توزیع خواهیم پرداخت و مقایسه‌ای بین آن‌ها انجام خواهیم داد.

• انواع تابلوهای توزیع برق:

1. بر اساس محل نصب:

الف) تابلوهای توزیع برق هوایی:

تعریف: این تابلوها معمولاً بر روی پایه‌هایی در خارج از ساختمان نصب می‌شوند و به صورت هوایی توزیع انرژی الکتریکی را انجام می‌دهند.

توضیحات: این تابلوها در محیط‌های باز و به ‌صورت آزاد در معرض هوا قرار می‌گیرند.

کاربرد: این تابلوها معمولاً در خطوط توزیع برق و در مناطقی با ترافیک کم و فضاهای باز به‌کار می‌روند که امکان نصب در ارتفاع وجود دارد.

ویژگی‌ها: دارای ساختاری مقاوم در برابر شرایط جوی ( نظیر باران ، برف و آفتاب ) هستند و معمولاً به صورت پایه‌دار نصب می‌شوند.

تجهیزات داخلی: شامل فیوزها ، کلیدها ، کنتاکتورها و سیستم‌های حفاظتی.

– فیوزها و قطع‌کننده‌ها: برای حفاظت از بار و تجهیزات در برابر جریان‌های اضافی.

– کلیدهای قطع و وصل: کلیدها می‌توانند در اندازه‌های مختلف بسته به ظرفیت جریان و ولتاژ، معمولاً از 100 آمپر تا چند هزار آمپر باشند.

– کنتاکتورها: بسته به نیاز سیستم، معمولاً از 25 تا 4000 آمپر.

ابعاد: تابلوهای هوایی معمولاً در ابعاد استاندارد برای نصب روی پایه‌ها طراحی می‌شوند و باید در برابر عوامل جوی مقاوم باشند.

مزایا:

کاهش هزینه‌های نگهداری: در مقایسه با تابلوهای زمینی.

دسترسی آسان: قابل مشاهده و تعمیر آسان.

معایب:

آسیب‌پذیری در برابر شرایط جوی: مانند طوفان ، باران و برف.

ممکن است نیاز به فضای زیاد داشته باشند

طول عمر کمتر: به دلیل عوامل محیطی.

ب) تابلوهای توزیع برق زمینی:

تعریف: این تابلوها در سطح زمین نصب می‌شوند و هدف از آن‌ها حفاظت در برابر عوامل محیطی و زیبایی شهر است.

توضیحات: این تابلوها در محیط‌های داخلی یا در سطح زمین نصب می‌شوند.

کاربرد: این تابلوها معمولاً در مناطق شهری و تجاری با ترافیک بالا و همچنین در صنایع به‌کار می‌روند. عموماً در تأسیسات صنعتی، تجاری و مناطق مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ویژگی‌ها: معمولاً از مواد عایق و مقاوم ساخته می‌شوند و برای دسترسی آسان تعمیرات و نگهداری طراحی می‌شوند.

تجهیزات داخلی: مجهز به سیستم ‌های قوی ضد آب و ضد زنگ.

– رله‌ها و تجهیزات حفاظتی: بسته به کاربری ، از رله ‌های کوچک تا محافظ ‌های بزرگ متغیر است.

کابل‌ها و اتصالات: متناسب با جریان و ولتاژ سیستم ، از سیم‌ های چند میلی ‌متری تا کابل‌های چند سانتی ‌متری استفاده می‌شود.

ابعاد: نسبت به مدل‌های هوایی بزرگ‌تر هستند و باید به گونه‌ای طراحی شوند که سهولت در نگهداری و دسترسی را فراهم کنند.

مزایا:

حفاظت بالا: در برابر عوامل جوی و آسیب‌های فیزیکی.

زیبایی‌شناسی: به دلیل عدم وجود تابلو در سطح زمین ، منظر شهری را بهتر می‌کند.

کاهش خطرات ناشی از طوفان و سایر شرایط جوی.

معایب:

هزینه نصب بالا: نیاز به حفاری و نصب عمیق.

دسترسی دشوار: برای تعمیر و نگهداری نیاز به زمین‌کاوی دارد.

ج) تابلوهای توزیع برق زیرزمینی:

توضیحات: این تابلوها درون زمین و معمولاً در محفظه‌های خاص (هندریل‌ها) نصب می‌شوند.

کاربرد: در مواردی که فضای سطحی محدود است یا لازم است سیستم‌های توزیع برق از خطرات جوی محفوظ بمانند ، استفاده می‌شوند.

ویژگی‌ها: نیاز به مدیریت مناسب برای سیستم تهویه و دسترسی آسان به تابلو دارند.

2. بر اساس جنس تابلو:

الف) تابلوهای توزیع برق فلزی:

تعریف: این تابلوها عمدتاً از جنس فلز ساخته می‌شوند و به دلیل مقاوم بودن در برابر شرایط مختلف جوی و مکانیکی ، برای استفاده در محیط‌های صنعتی و تجاری مناسب هستند.

توضیحات: این تابلوها از جنس فلز (معمولاً فولاد یا آلومینیوم) ساخته می‌شوند.

کاربرد: در نقاطی که نیاز به ایمنی و دوام بالا وجود دارد ، مانند صنایع و پروژه‌های بزرگ.

ویژگی‌ها: مقاومت بالا در برابر ضربه و آسیب‌دیده و قابلیت ترکیب تجهیزات مختلف.

تجهیزات داخلی:

– مفصل‌های ورودی و خروجی: برای اطمینان از اتصال مناسب و ایمن.

– میکروسوئیچ‌ها و نمایشگرها: بسته به نیازهای کنترلی و نظارتی، با اندازه‌های سازگار با تجهیزات انتخاب می‌شوند.

– سیستم‌های تهویه: برای مدیریت دما و جلوگیری از گرم شدن بیش از حد.

ابعاد: تنوع بالایی در ابعاد دارند، از کوچک‌ترین اندازه برای کابینت‌ها تا ابعاد بزرگ برای محیط‌های صنعتی.

مزایا:

دوام و طول عمر بالا: مناسب برای استفاده در شرایط سخت.

ایمنی: مقاومت در برابر حوادث آتش‌سوزی.

معایب:

– زنگ‌زدی: در شرایط رطوبتی ممکن است زنگ بزند.

– وزن زیاد: که باعث دشواری در حمل و نصب می‌شود.

– هزینه بیشتر نسبت به سایر مواد

ب) تابلوهای توزیع برق کامپوزیت:

تعریف: این تابلوها با استفاده از مواد کامپوزیتی ساخته می‌شوند که ترکیبی از چندین ماده را شامل می‌شود. آن‌ها به دلیل ویژگی‌های خاص خود در برابر عوامل محیطی ، آسیب‌ها و شرایط جوی مقاوم هستند.

ویژگی‌ها: عایق حرارتی و الکتریکی خوبی دارند و به‌راحتی می‌توانند در برابر شرایط مختلف محیطی مقاوم باشند.

کاربرد: برای استفاده در محیط‌های خاص و صنعتی که نیاز به محافظت بیشتری دارند ، برای مناطق پرتفاع و کوهستانی تابلوهای کامپوزیت به دلیل سبکی و مقاومت بالا در شرایط سخت جوی و خوردگی، مناسب این مناطق هستند ، در محیط‌هایی که شرایط آب و هوایی سخت وجود دارد، مانند مناطق مرطوب یا با دماهای بالا.

ابعاد: نسبتاً کوچک و فشرده به منظور سهولت در نصب و حمل و نقل، اما در اندازه‌های مختلف بر اساس نیاز پروژه.

مزایا:

سبکی و قابل حمل بودن: نصب و انتقال آسان.

مقاومت بالا: در برابر خوردگی و شرایط جوی.

معایب:

– قیمت بالا: معمولاً گران‌تر از تابلوهای فلزی.

– آسیب‌پذیری: نسبت به ضربات فیزیکی شدید می‌تواند آسیب ببیند.

• تولیدکنندگان تابلوهای توزیع برق در ایران

در ایران، چندین شرکت معتبر در زمینه تولید تابلوهای توزیع برق فعالیت می‌کنند. این شرکت‌ها با استفاده از تکنولوژی‌های روز و استانداردهای بین‌المللی ، انواع تابلوهای توزیع برق را برای صنایع مختلف تولید می‌کنند. در ادامه به معرفی برخی از این شرکت‌ها می‌پردازیم:

1. شرکت سیماتاب

– محصولات: تخصص این شرکت تولید تابلوهای توزیع فشار متوسط و فشار ضعیف، تابلوهای کنترل و اتوماسیون و سایر تجهیزات الکتریکی است.

– ویژگی‌ها: این شرکت از تکنولوژی‌های روز و مواد اولیه با کیفیت برای تولید محصولات خود استفاده می‌کند.

2. شرکت البرز الکتریک

– محصولات: تولید کننده انواع تابلوهای برق فشار ضعیف و فشار متوسط.

– ویژگی‌ها: این شرکت تأکید ویژه‌ای بر روی طراحی و کارایی محصولات خود دارد و همچنین قابلیت تولید تابلوهای سفارشی را نیز دارد.

3. شرکت الکتریک خلیج فارس (EPG)

– محصولات: تولید تابلوهای توزیع برق، تابلوهای کنترل و اتوماسیون، و تجهیزات جانبی.

– ویژگی‌ها: این شرکت به عنوان یکی از پیشگامان صنعت برق در ایران شناخته می‌شود و محصولات خود را با استانداردهای جهانی تولید می‌کند.

4. شرکت پترو الکتریک

– محصولات: تولید تابلوهای توزیع برق و ارائه خدمات مرتبط با برق‌رسانی صنایع و نیروگاه‌ها.

– ویژگی‌ها: این شرکت با تکیه بر تجربه و دانش فنی، راه‌حل‌های مناسبی برای نیازهای برق صنعت ارائه می‌دهد.

5. شرکت کیان تابلو

– محصولات: کارشناسی و تولید تابلوهای توزیع برق، تابلوهای کنترل، و تجهیزات جانبی مرتبط.

– ویژگی‌ها: این شرکت به کیفیت و استانداردهای بین‌المللی برای محصولات خود توجه ویژه دارد و توانایی طراحی محصولات مطابق با نیاز مشتری را دارد.

6. شرکت پیک تابلو

– محصولات: تولید انواع تابلوهای برقی، تابلوهای اتوماسیون صنعتی و تجهیزات حفاظت مانند فیوز و قطع‌کننده‌ها.

– ویژگی‌ها: پیک تابلو به دوام و ایمنی تجهیزات خود معروف است و محصولات با کیفیت بالا به بازار ارائه می‌کند.

7. شرکت سلفا

– محصولات: تولید تابلوهای برق فشار ضعیف، تابلوهای کنترل و تجهیزات برقی.

– ویژگی‌ها: این شرکت به تهیه محصولات با طراحی ارگونومیک و استفاده از فناوری‌های نوین معروف است.

این شرکت‌های تولیدکننده تابلوهای توزیع برق در ایران، بخشی از زنجیره تأمین انرژی الکتریکی و زیرساخت‌های صنعتی کشور هستند. آن‌ها با بهره‌گیری از فناوری ‌های نوین و تجربه بالا، به توانمندی‌های برق‌رسانی در صنایع مختلف کمک می‌کنند. انتخاب یک شرکت مناسب برای تأمین تابلوهای توزیع برق می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روی کیفیت و ایمنی سیستم‌های برق‌رسانی داشته باشد.

• نتیجه‌گیری در ارتباط با انواع تابلوهای توزیع برق:

با توجه به کاربردهای متنوع فوق، انتخاب نوع مناسب تابلو باید بر اساس نیازها و شرایط خاص پروژه صورت گیرد تا کارایی و ایمنی در توزیع برق بهینه شده و هزینه‌های نگهداری به حداقل برسد.

انتخاب نوع مناسب تابلو توزیع برق بستگی به نیازهای خاص پروژه و شرایط محیطی دارد. با توجه به مزایا و معایب هر نوع تابلو، می توان گزینه مناسب را انتخاب کرد تا عملکرد بهینه و ایمنی سیستم‌های توزیع برق تضمین شود.

تجهیزات داخلی تابلوهای توزیع برق باید به گونه‌ای انتخاب و چیدمان شوند که بتوانند عملکرد ایمن و کارآمد سیستم برق‌رسانی را تضمین کنند.

تجهیزات داخلی و سایز هر تابلو باید بر اساس الزامات فنی، نوع استفاده و شرایط محیطی انتخاب شوند تا ضمن تأمین نیازهای عملیاتی ، ایمنی و عملکرد بهینه سیستم تضمین گردد. توان مصرفی ، دمای محیط و میزان جریان عبوری نیز در تعیین سایز و نوع تجهیزات داخل تابلوها نقش بسزایی دارد.